Każdego roku miliardy dolarów tracone są przez różne oszustwa kryptowalutowe, a liczba takich oszustw stale rośnie. Aby odzyskać środki i zapobiec kolejnym oszustwom, kluczowe jest zrozumienie, jak zgłaszać podejrzane działania.
Poniższy przewodnik opisuje procedury identyfikowania, zgłaszania i ochrony przed potencjalnymi oszustwami kryptowalutowymi.
Rozpoznawanie typowych oszustw kryptowalutowych
Pierwszym krokiem w zgłaszaniu oszustw kryptowalutowych jest identyfikacja schematów oszustw. Wiele z nich ma wspólne cechy, a ich znajomość pomoże Ci zauważyć podejrzane działania. Oto najczęstsze rodzaje oszustw:
Niechciane oferty inwestycyjne
Oszuści atakują swoje ofiary za pośrednictwem mediów społecznościowych, e-maili czy wiadomości SMS, obiecując wysokie zyski bez ryzyka. Inwestycja bez ryzyka i z wysokimi zyskami to wyraźny sygnał ostrzegawczy.
Oszuści podszywający się pod firmy (Phishing)
Osoby podszywające się pod przedstawicieli firm kryptowalutowych wysyłają przekonujące e-maile lub tworzą fałszywe strony internetowe, aby wyłudzić dane użytkowników lub nakłonić ich do autoryzowania fałszywych transakcji.
Schematy Ponziego
Schematy te wypłacają pierwszym inwestorom środki pochodzące od nowych uczestników. Przykładem w świecie kryptowalut jest OneCoin, gdzie oszuści ukradli ponad 5,8 miliarda dolarów.
Fałszywe oferty ICO (Initial Coin Offerings)
Oszuści ogłaszają rzekome uruchomienie nowej firmy technologicznej lub projektu kryptowalutowego, zbierają fundusze na emisję tokenów, po czym znikają bez śladu.
Jeśli podejrzewasz, że padłeś ofiarą jednego z tych oszustw, zgłoś je jak najszybciej.
Gdzie zgłaszać oszustwa kryptowalutowe?
W Stanach Zjednoczonych trzy instytucje zajmują się oszustwami i przypadkami nadużyć związanych z kryptowalutami:
CFTC
CFTC nadzoruje aktywa cyfrowe klasyfikowane jako towary i instrumenty pochodne. Możesz zgłosić oszustwo przez ich program informatorów, który również nagradza osoby dostarczające istotnych informacji.
SEC
SEC egzekwuje przepisy wobec projektów kryptowalutowych, które nie są zarejestrowane lub wykazują sygnały oszustwa.
FTC
FTC zajmuje się fałszywymi reklamami i praktykami wprowadzającymi w błąd konsumentów, w tym oszustwami inwestycyjnymi związanymi z kryptowalutami.
IC3
Choć IC3 jest zarządzany przez FBI, działa jako centrum ds. cyberprzestępczości. Zgłoszenie oszustwa może pomóc w identyfikacji podejrzanych lub zamrożeniu skradzionych środków.
Kroki do zgłoszenia oszustwa kryptowalutowego
Aby skutecznie zgłosić oszustwo, należy postępować według poniższych kroków:
Dowody
Zbierz wszystkie dowody związane z oszustwem, takie jak komunikacja z oszustami, zapisy transakcji, reklamy czy zrzuty ekranu.
Złożenie skargi
Jeśli incydent dotyczy giełdy, złóż skargę do odpowiednich organów, takich jak FTC, SEC, IC3 lub bezpośrednio do platformy, np. Coinbase.
Szczegółowe wyjaśnienia
Przedstaw szczegóły, które potwierdzają, że incydent to oszustwo. W przypadku portfeli mobilnych podaj szczegóły czatu, czas transakcji oraz konkretne adresy portfeli.
Dalsze informacje
Każda dodatkowa informacja, np. adres e-mail czy numer telefonu oszusta, może być kluczowa.
Śledzenie postępów
Mimo że agencje mogą nie udostępniać aktualizacji ze względu na kwestie prywatności, warto co jakiś czas sprawdzać status sprawy.
Jak się chronić podczas zgłaszania oszustw?
Podczas zgłaszania oszustwa należy ukryć swoją tożsamość, w tym wrażliwe informacje. Korzystaj z chronionych środków komunikacji i dostarczaj jedynie szczegóły wymagane przez agencję.
Jeśli chcesz pozostać anonimowy, skonsultuj się z prawnikiem, który złoży zgłoszenie w Twoim imieniu. Po zgłoszeniu monitoruj swoje konta pod kątem nietypowych aktywności.
W przypadku dziwnych ofert lub transakcji zgłoś je natychmiast swojemu bankowi lub dostawcy portfela kryptowalutowego.
Jak organy ścigania badają oszustwa kryptowalutowe?
Po złożeniu zgłoszenia agencje ścigania analizują sprawę. Jeśli okaże się, że oszustwo miało miejsce, mogą skontaktować się z firmami zajmującymi się analizą blockchaina, takimi jak Chainalysis.
Dzięki publicznej naturze blockchaina śledczy mogą dokładnie monitorować skradzione aktywa i podejrzane działania. Po zebraniu wystarczających dowodów agencje podejmują działania przeciwko oszustom w celu odzyskania środków.
Dlaczego warto zgłaszać oszustwa kryptowalutowe?
Wielu ofiarom oszustw trudno jest zgłosić swoje straty lub czują się zawstydzone, wierząc, że władze nie podejmą działań. Jednak to nieprawda.
Każde zgłoszenie pozwala agencjom namierzyć oszustów i śledzić część utraconych środków. Nawet jeśli nie uda się odzyskać Twoich środków, Twoje zgłoszenie może pomóc innym uniknąć podobnych oszustw.
Podsumowanie
Nieuregulowany rynek kryptowalut jest podatny na oszustwa. Dlatego należy działać proaktywnie i zgłaszać oszustwa, aby zapobiec ich powtarzaniu.
Nie zwlekaj, jeśli masz dowody, że padłeś ofiarą oszustwa. Dostarcz władzom niezbędne informacje.
Dzięki temu możesz odzyskać swoje środki i pomóc innym uniknąć podobnych problemów.